Nguồn: tiểu thuyết chương hồi Nam triều công nghiệp diễn chí- thế kỷ 18
****
[Năm 1672, Trịnh Tạc đem vua Lê cùng 3 vạn quân đánh quân Nguyễn, giao tranh ác liệt ở lũy Trấn Ninh. Sau trận này, 2 bên ngưng chiến]
Ngày hai mươi lăm, vào giờ Thìn, quân Bắc tiến thẳng đến dưới thành Trấn Ninh, tiếng hò reo vang dậy, tiếng chiêng trống vang trời. Quân hai bên đánh lớn, tiếng súng nổ ầm ầm. Quân Nam bám vào mặt thành mà đánh. Quân Bắc đi dưới đường đánh gấp vào thành, đôi bên giành giật nhau từ sáng tới tối không phân thắng bại. Rồi bên nào bên ấy đều khua chiêng thu quân về trại nghỉ ngơi.
Bấy giờ bên quân Nam, nguyên súy Hiệp Đức nghe tin quân Bắc đánh vào thành Trấn Ninh bèn thống lĩnh đại quân đến thôn Cừ ở bên này sông Nhật Lệ chia quân đóng giữ, rồi cùng các tướng bàn kế sách đánh giặc.
****
Đêm hôm ấy tiết chế Chiêu Vũ (Nguyễn Hữu Dật) ngồi ở Luỹ Cát thấy tướng bên Bắc là quận Thắng đem hơn ba mươi chiến thuyền đến đóng ở ven biển đối diện Bàu Rò, gần thành Trấn Định khiến thuỷ quân ra vào khó khăn. Chiêu Vũ bèn sai các cai đội Kiên Lễ, Đình Nghĩa, Thiêm Vinh nhân lúc đêm tối đem quân tiến đến Đài Cát ở luỹ Mũi Dùi đặt súng lớn để bắn vào sườn đoàn chiến thuyền của quân Thắng. Lại sai tham tướng Tài Lễ cho chiến thuyền ở cửa Nhật Lệ đón bắn để chia sẻ quân địch, quận Thắng tất phải thua chạy. Bấy giờ trong quân của quận Thắng không đề phòng trước đại bại, quân sĩ chết nhiều bỏ thuyền năm, sáu chiếc, số còn lại phải chạy về sông Gianh.
****
Đến ngày hai mươi sáu, Tây Định Vương (chúa Trịnh) sai chọn quân tráng kiện cho uống rượu cấp nộ ( rượu kích thích mạnh) rồi đến thành Trấn Ninh chọn chỗ nào tường thấp thì nhảy vào quyết chiến với quân Nguyễn. Thế là quân Bắc mượn chất bốc của rượu bèn bám tường trèo lên mặt thành, quân nấp dưới đường hầm thì bắn súng trợ chiến.
Bấy giờ tướng Nam là hai chưởng cơ Tiến Đức và Đức Kiêm sai quân chống trả. Khi thấy quân Bắc trèo lên luỹ, quân Nam cứ cầm giáo nhọn mà đâm xuống, quân trèo thành chết lăn rất nhiều, xác chất đầy hào rãnh. Quân Bắc chồng các xác chết làm thang mà trèo lên, quân giữ thành ra sức đâm chết, thây chất từng đống cao. Quân sĩ đâm ra mỏi tay thì đẩy súng lớn ra bắn. Quân Bắc dùng dây thừng buộc thòng lọng quẳng vào nòng súng mà kéo xuống rồi tống đất đá , rơm cỏ vào làm tắc nòng không bắn được. Quân Nam lại dùng thương dài mà đâm, quân Bắc cũng đâm trả.
Quân đôi bên cứ thế hỗn chiến kéo dài. Bấy giờ quân Bắc dùng sào dẫn hoả chất mồi lửa vào đốt mái dài, ngọn lửa bốc cháy rừng rực ngút trời, tướng bên Nam là cai cơ Thái Sơn và tham tướng Tài Lễ sai quân xúc cát ướt hất vào mới dập được lửa. Quân Bắc lại ném trái phá thành. Những quả trái phá một quả mẹ đẻ ra năm quả con, bén lửa nổ tung vỏ gang, tiếng vang như sấm động. Quân Nam trúng mảnh đạn chết rất nhiều, số bị thương không có chỗ nào ẩn nấp. Lúc ấy bên quân Bắc có người lính đứng ở ngoài thành kêu vọng vào với quân Nam:
- Chúng tôi và các anh em đều là người cả, sao nỡ tàn hại lẫn nhau. Chỉ vì nhà chúa tranh chấp, anh em ta mới phải chịu chết oan. Tôi bảo anh em, nếu thấy trái phá bay vào người ở xa thì chạy nấp cho nhanh, người ở gần thì nắm sát xuống mặt đất mà tránh thì được vô sự.
Quân Nam nghe lời cứ theo cách ấy tránh đạn. Đôi bên giao chiến cho đến tận đêm khuya, quân sĩ đều thấy mệt mỏi mới kéo đèn hiệu thu quân, ngừng trận cho quân sĩ về trại nghỉ ngời.
[...]
****
****
[Năm 1672, Trịnh Tạc đem vua Lê cùng 3 vạn quân đánh quân Nguyễn, giao tranh ác liệt ở lũy Trấn Ninh. Sau trận này, 2 bên ngưng chiến]
Ngày hai mươi lăm, vào giờ Thìn, quân Bắc tiến thẳng đến dưới thành Trấn Ninh, tiếng hò reo vang dậy, tiếng chiêng trống vang trời. Quân hai bên đánh lớn, tiếng súng nổ ầm ầm. Quân Nam bám vào mặt thành mà đánh. Quân Bắc đi dưới đường đánh gấp vào thành, đôi bên giành giật nhau từ sáng tới tối không phân thắng bại. Rồi bên nào bên ấy đều khua chiêng thu quân về trại nghỉ ngơi.
Bấy giờ bên quân Nam, nguyên súy Hiệp Đức nghe tin quân Bắc đánh vào thành Trấn Ninh bèn thống lĩnh đại quân đến thôn Cừ ở bên này sông Nhật Lệ chia quân đóng giữ, rồi cùng các tướng bàn kế sách đánh giặc.
****
Đêm hôm ấy tiết chế Chiêu Vũ (Nguyễn Hữu Dật) ngồi ở Luỹ Cát thấy tướng bên Bắc là quận Thắng đem hơn ba mươi chiến thuyền đến đóng ở ven biển đối diện Bàu Rò, gần thành Trấn Định khiến thuỷ quân ra vào khó khăn. Chiêu Vũ bèn sai các cai đội Kiên Lễ, Đình Nghĩa, Thiêm Vinh nhân lúc đêm tối đem quân tiến đến Đài Cát ở luỹ Mũi Dùi đặt súng lớn để bắn vào sườn đoàn chiến thuyền của quân Thắng. Lại sai tham tướng Tài Lễ cho chiến thuyền ở cửa Nhật Lệ đón bắn để chia sẻ quân địch, quận Thắng tất phải thua chạy. Bấy giờ trong quân của quận Thắng không đề phòng trước đại bại, quân sĩ chết nhiều bỏ thuyền năm, sáu chiếc, số còn lại phải chạy về sông Gianh.
****
Đến ngày hai mươi sáu, Tây Định Vương (chúa Trịnh) sai chọn quân tráng kiện cho uống rượu cấp nộ ( rượu kích thích mạnh) rồi đến thành Trấn Ninh chọn chỗ nào tường thấp thì nhảy vào quyết chiến với quân Nguyễn. Thế là quân Bắc mượn chất bốc của rượu bèn bám tường trèo lên mặt thành, quân nấp dưới đường hầm thì bắn súng trợ chiến.
Bấy giờ tướng Nam là hai chưởng cơ Tiến Đức và Đức Kiêm sai quân chống trả. Khi thấy quân Bắc trèo lên luỹ, quân Nam cứ cầm giáo nhọn mà đâm xuống, quân trèo thành chết lăn rất nhiều, xác chất đầy hào rãnh. Quân Bắc chồng các xác chết làm thang mà trèo lên, quân giữ thành ra sức đâm chết, thây chất từng đống cao. Quân sĩ đâm ra mỏi tay thì đẩy súng lớn ra bắn. Quân Bắc dùng dây thừng buộc thòng lọng quẳng vào nòng súng mà kéo xuống rồi tống đất đá , rơm cỏ vào làm tắc nòng không bắn được. Quân Nam lại dùng thương dài mà đâm, quân Bắc cũng đâm trả.
Quân đôi bên cứ thế hỗn chiến kéo dài. Bấy giờ quân Bắc dùng sào dẫn hoả chất mồi lửa vào đốt mái dài, ngọn lửa bốc cháy rừng rực ngút trời, tướng bên Nam là cai cơ Thái Sơn và tham tướng Tài Lễ sai quân xúc cát ướt hất vào mới dập được lửa. Quân Bắc lại ném trái phá thành. Những quả trái phá một quả mẹ đẻ ra năm quả con, bén lửa nổ tung vỏ gang, tiếng vang như sấm động. Quân Nam trúng mảnh đạn chết rất nhiều, số bị thương không có chỗ nào ẩn nấp. Lúc ấy bên quân Bắc có người lính đứng ở ngoài thành kêu vọng vào với quân Nam:
- Chúng tôi và các anh em đều là người cả, sao nỡ tàn hại lẫn nhau. Chỉ vì nhà chúa tranh chấp, anh em ta mới phải chịu chết oan. Tôi bảo anh em, nếu thấy trái phá bay vào người ở xa thì chạy nấp cho nhanh, người ở gần thì nắm sát xuống mặt đất mà tránh thì được vô sự.
Quân Nam nghe lời cứ theo cách ấy tránh đạn. Đôi bên giao chiến cho đến tận đêm khuya, quân sĩ đều thấy mệt mỏi mới kéo đèn hiệu thu quân, ngừng trận cho quân sĩ về trại nghỉ ngời.
[...]
****
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét