LÝ LONG THÂN ÔNG VUA KHÔNG NGAI TRONG CHỢ LỚN

Trúc Giang MN

Trước năm 1975, tin đồn và cả báo chí đều loan truyền về những ông vua không ngai của những người Việt gốc Hoa trong Chợ Lớn. Vua phế liệu và tín dụng Lâm Huê Hồ, vua lúa gạo Mã Hĩ và bà Lại Kim Dung (nữ hoàng gạo), vua bột ngọt Vị Hương Tố, Trưởng bang Triều Châu là Trần Thành, vua dệt và sắt thép Lý Long Thân…

Trong đó nổi bật nhất là Lý Long Thân. Tin đồn đãi cường điệu hóa sai sự thật cho rằng, ở Sài Gòn Chợ Lớn chỉ có hai người muốn gặp Tổng thống Thiệu lúc nào cũng được, đó là Lý Long Thân và Trần Thành, miễn là cứ đến Dinh Độc Lập thì được mở cửa mời vào. Lý do được ưu đãi là vì hai người nầy đã bỏ tiền ra giúp Tổng thống Thiệu trong cuộc tranh cử.

Người bình dân lười suy nghĩ, nhẹ dạ dễ tin thì cho rằng đó là sự thật, nhưng nghĩ ra thì hoàn toàn vô lý.

Sự thật đơn giản là, bất cứ một ai, khi muốn gặp một người lớn hơn mình, hay ngưòi ngang hàng như bạn bè, hoặc người nhỏ hơn mình như thuộc cấp hay con cháu, thì cũng phải báo trước để xem người mình muốn gặp có ở nhà hay không ?. Nếu ra ngoài thì chừng nào về ?

Nhất là đối với các cấp chỉ huy quân đội, lãnh đạo quốc gia, thì việc giải quyết chiến trường là tối quan trọng, có ảnh hưởng đến sự tồn vong của quốc gia, dân tộc, không ai có thì giờ nhàn rỗi để sẵn sàng tiếp những tên cha căn chú kiết nào đó để nói chuyện tào lao cả. Hơn nữa, các cấp chỉ huy đều có tùy viên hoặc chánh văn phòng phụ trách những cuộc tiếp xúc, gặp gỡ, để xếp thứ tự ưu tiên tùy theo tính cách quan trọng của sự việc.

Những ông vua đã không có “ngai vàng” trong một thành phố nhỏ như Chợ Lớn thì làm sao mà sánh được với ông vua thực sự là Tổng thống, thì làm gì mà Tổng thống phải nể sợ ?

Tóm lại, tin đồn đó xuất hiện sau năm 1975 mang tính xuyên tạc, mục đích đánh phá chế độ Việt Nam Cộng Hoà.

1/- Những giai thoại về Lý Long Thân

Giai thoại là những câu chuyện có liên quan đến con người thật, đuợc truyền miệng trong dân gian nhưng không có tài liệu xác nhận là thật hay giả, đúng hay sai.

A/- Lý Long Thân với cơn sốt chim cút : Những năm 1970, Sài Gòn rầm rộ dấy lên phong trào nuôi chim cút, lấy trứng và bán thịt cho các nhà hàng, tiệm ăn. Dư luận cho rằng tỷ phú người Hoa Lý Long Thân là người đã tạo ra cơn sốt chim cút làm cho rất nhiều người phải tán gia bại sản, trái lại Lý Long Thân thu vào một số tiền kết xù trong một thời gian ngắn.

Chim cút được nuôi ít nhất là từng cặp, trống, mái. Hai tháng sau khi nở, cút mái đẻ từ 10 đến 12 trứng mỗi đợt. Sau khi không còn đẻ nữa thì được bán làm thịt.

Cơn sốt chim cút là gíá bán tăng lên một cách kinh khủng từng ngày, từng giờ một, cùng với tin đồn dồn dập “cút đẻ ra vàng”. Quảng cáo trên báo, người cần mua một cặp cút giá 5,000 đồng, người cần bán 3 cặp chim cút với giá 8,000$ một cặp. Thế rồi giá bán, giá mua được phổ biến tăng lên đến điểm đỉnh lá 15,000$ một cặp. Nhiều tay chơi bạo muốn làm giàu nhanh chóng, bán xe, vay nợ, mang hết tài sản ra mua chim cút để hốt bạc, nhưng bỗng dưng không còn ai mua cút nữa, thế là tán gia bại sản, cút đem rô ti nhậu chơi.

– Thủ đoạn của gian thương : Trước hết, nắm được số lượng chim cút của phong trào mới bắt đầu, tỷ phú tung tiền ra cho đám thuộc hạ là hệ thống chân rết thu gom một số lượng lớn với giá rẻ để tích trữ, chờ khi giá lên cao tung ra bán để hốt bạc.

Đồng thời phát động những tin đồn “cút đẻ ra vàng” ra khắp nơi. Các mục quảng cáo trên báo liên tục đưa tin tăng giá, tăng đến cao điểm là 15,000 một cặp cút đang đẻ. Người đăng báo muốn mua và muốn bán thật ra cũng chỉ là người trong đám chân rết của đại gia mà thôi. Nhiều người thật sự đã thu lời do bán một vài ba cặp cút, nhưng sau đó lại bỏ thêm tiền mua vào để kiếm lời nhiều hơn nữa.

Tóm lại, cơn sốt chim cút chỉ là việc đầu cơ tích trữ, tạo khan hiếm giả tạo để nâng giá, và cuối tung tung số lượng tích trữ ra bán giá cao để thu lợi. Gian thương hốt bạc, những người muốn làm giàu nhanh chóng mà không có kinh nghiệm thương trường lãnh đủ. Trắng tay.

B/- Lý Long Thân với vụ tàu chở giấy Viễn Đông : Vụ cơn sốt chim cút do tăng giá để hốt bạc, vụ tàu giấy Viễn Đông do hạ giá để hốt bạc.

Ngày 12/5/1974, văn phòng công ty Đại Nam của Lý Long Thân nhận được điện tín của một nhân viên thuộc hạ ở ngoại quốc báo tin, lúc 6 giờ sáng cùng ngày tàu Viễn Đông đã rời cảng Stockhohm (Thụy Điển) chở về Sài Gòn cho công ty X 6,000 tấn giấy, gồm 4,000 tấn giấy vở học sinh và 2,000 tấn giấy in báo. Đồng thời bức điện cũng cho biết giá giấy trên thị trường quốc tế.

Đọc xong bản tin, Lý Long Thân tính nhẩm ngay ra số tiền lời có thể thu được, mặc dù tàu giấy đó không phải của anh ta, mà cũng không phải giấy là ngành nghề kinh doanh của họ Lý.

– Kế hoạch hạ giá : Lập tức, Lý hạ lịnh cho các cửa hàng trong hệ thống chân rết của anh ta, hạ giá giấy 10%, riêng khu vực Sài Gòn hạ 20%, rồi 30%, đồng thời đăng quảng cáo rầm rộ là có 2 tàu chở giấy sẽ cập bến Sài Gòn với giấy tốt, giá rẻ.

Tin tức quá ồn ào. Giá giấy hạ xuống đột ngột khiến các nhà in, các tờ báo, các nhà kinh doanh giấy đều e ngại, không dám tích trữ giấy, cũng không dám mua vào vì sợ tiêu thụ không được. Đích thân ông chủ công ty X đi chào hàng, nhưng đến đâu cũng nhận được những cái lắc đầu mà thôi.

Độc hơn nữa, khi tàu gần cập bến, Lý lại cho người mang giấy trắng ra phát không cho những người người bán quà bánh, bán rong trong khu vực cảng, mỗi người vài tập giấy trắng tinh.

Tàu Viễn Đông cập bến, ông chủ công ty X ra đón, thấy giấy trắng gói hàng trắng xoá nằm vung vãi trên mặt đất, bèn hỏi và được trả lời : “Giấy rẻ như cho không, không gói quà thì để làm gì ?”

Tàu Viễn Đông nằm suốt mấy ngày mà chưa có người mua đến chở hàng. Bãi trường mùa hè lại đến, học sinh nghỉ hè nên chưa vội mua sắm tập vở. Các cơ sở bán lẻ giấy cũng chờ đợi giá cả nên không thu vào.

Đúng lúc đó, người của công ty Đại Nam đặt vấn đề mua trọn số giấy trên tàu với giá hạ 50%. Bị lỗ nặng, nhưng không bán không xong, lại phải chịu lỗ thêm về cước phí vận chuyễn. Vậy là, 6,000 tấn giấy vào kho của Lý Long Thân. Sau đó, một số báo “khám phá” ra rằng, tàu chở giấy về Sài Gòn chỉ là “tin vịt”, bố láo, khiến cho giấy lại lên giá và Lý Long Thân lại hốt bạc.

Trước đó, giới thương gia ít có người biết dùng gián điệp kinh tế, báo chí, và phao tin đồn thất thiệt trong việc cạnh tranh trên thương trường.

C/-  Dùng tiền mua quyền lực để kinh doanh

– Tổ chức “Nhất dạ đế vương” chiêu đãi Bảy Viễn : Khi đã giàu có, Lý Long Thân rải tiền ra để mua chuộc, kết giao với những nhân vật có quyền thế trong giới kinh doanh, những nhân vật có tên tuổi trong những bang hội người Hoa. Họ Lý cũng dần dà quen lớn với những tai to mặt lớn trong chính quyền và quân đội, trong đó có Thiếu tướng Lê Văn Viễn, tự là Bảy Viễn, biệt danh con cọp Rừng Sác, cùng hai quân sư tin cậy là Lại Hữu Tài và Lại Hữu Sang.

Cuối năm 1954, Lý bỏ ra 4 triệu đồng để tổ chức một đêm “Nhất dạ đế vương” mua vui cho Bảy Viễn và một số chức quyền khác. Tại nhà hàng Đại La Thiên, Lý độc quyền bao một vũ nữ nổi tiếng là hoa hậu Phúc Kiến tên Lý Bing Bing. Biết Bảy Viễn ham của lạ và ham vui nên Lý đã ép Lý Bing Bing phục vụ cho Bảy Viễn.

Sáng hôm sau, trước mặt Bảy Viễn và mọi người, Lý Long Thân đã ký check cho vũ nữ hoa hậu một số tiền mà ai ai cũng ngạc nhiên, 50,000$. Với đòn độc nầy, Lý đã thu phục được thủ lãnh Bình Xuyên, thế là những công cuộc kinh doanh bắt đầu thực hiện.

– Thành lập hảng xe đò Nghĩa Hiệp và hệ thống khách sạn ở Vủng Tàu : Khi Bảy Viễn được người Pháp giao cho nhiệm vụ mở đường và giữ an ninh con đường 15 Sài Gòn – Vủng Tàu, Lý Long Thân bỏ ra 500 lượng vàng thành lập hảng xe đò Nghĩa Hiệp, độc quyền vận tải Sài Gòn – Vủng Tàu. Bảy Viễn không bỏ tiền nhưng đứng tên phần hùn và chia tiền lời 50%. Sau đó, Lý vay vốn của ngân hàng Việt Nam Thương Tín để mở một hệ thống nhà hàng khách sạn ở thành phố biển Vủng Tàu. Bảy Viễn cũng đứng tên chia tiền lời.

Lý Long Thân biết nắm lấy thời cơ và thu phục quyền lực để kinh doanh và cạnh tranh trên thương trường.

– Hợp tác với Bảy Viễn mua bán á phiện : Lý Long Thân khởi xướng việc mua bán á phiện, đó là một tổ chức gồm những người đứng tên trong bóng tối là Lý Long Thân, Bảy Viễn, trung tá tình báo Pháp (Phòng Nhì) Antonio Savani, chủ khách sạn Continental Palace là Mathew Franchini. Khách sạn Continental thuộc 4 sao, tại số 132-134 đường Tự Do, ngang bên hông Hạ Viện. Được xây dựng năm 1878, cao 4 tầng, có 86 phòng. Phòng họp chứa đến 800 người.

Những người lộ diện thực hiện là Trần Phước, Franchini và Mã Tuyên cùng một số đàn em. Trung tá Savani là người móc nối Bảy Viễn bỏ Việt Minh về với chính phủ Quốc Gia của vua Bảo Đại, nên sự liên lạc giữa hai người rất mật thiết.

Trần Phước là tay kinh tài của Bảy Viễn. Trước kia Bảy Viễn làm tài xế cho ông chủ người Hoa giàu có là Trần Phước. Khi Bảy Viễn lên Thiếu tướng và có quyền hành lớn của ngành công an, cảnh sát và quân đội Bình Xuyên, Bảy Viễn đem Trần Phước về nắm nguồn tiền của mình. Lý Long Thân đến với Bảy Viễn qua tay Trần Phước.

Số là năm 1951, tình báo Pháp thành lập một đội quân bí mật mang tên “Lực lượng biệt kích không vận phối hợp” thuộc cơ quan Tình báo Đối ngoại và Phản gián. Nhiệm vụ không vận tiếp tế và huấn luyện những đơn vị biệt kích tại những khu tự trị của người thiểu số Thái, Mèo, HMông ở phía Tây Bắc Bắc Việt và phía Đông Bắc nước Lào. Những toán quân nầy quấy rối các mật khu của Việt Minh ở Việt Bắc và của Lào ở Sầm Nứa.

Khi trở về, những phi cơ vận tải chở theo á phiện. Đến phi trường Tân Sơn Nhất, á phiện được các xe vũ trang của cảnh sát, hộ tống về nhà kho của Bảy Viễn ở số 43 đường Lacaze (Nguyễn Biểu, Q.5).

Từ đó, Lý Long Thân chỉ đạo phân phối thuốc phiện đến gần 2,500 tiệm hút và nhà hàng ở Sài Gòn – Chợ Lớn và các tỉnh lân cận.

Số lớn á phiện còn lại thì Franchini chuyển về hải cảng Marseille (Pháp) để cho nhóm Mafia Atoine Gurini chế biến thành heroine cung cấp cho thị trường châu Âu và Hoa Kỳ. Về việc phân phối đến các tiệm hút thì Lý Long Thân điều khiển trong bóng tối và người thi hành là Mã Tuyên, cho nên họ Lý nầy không để lại dấu vết nào cả.

Dư luận cho rằng Bảo Đại biết được vụ làm ăn nầy nhưng lờ đi cho nên những yêu cầu về tiền bạc của nhà vua được đáp ứng không một chút mặc cả nào. Dư luận còn đồn rằng, một lần cao hứng, nhà vua đòi nửa triệu đô la trong vòng 72 giờ để cung cấp cho cô bồ nhí người Tàu lai Tây tên Hoàng Tiểu Lan (Jenny Woong) đã có một đứa con gái với Bảo Đại, tên là Nguyễn Phúc Phương Ân.

Không có sẵn tiền đô la, Lý Long Thân và Bảy Viễn tung đàn em đi lùng vét mua đô la với giá cao, khiến cho Sài Gòn hết sạch tiền Mỹ. Lúc đó, Bảy Viễn nắm nguồn tiền từ hai sòng bài Kim Chung và Đại Thế Giới, khu mãi dâm Xóm Bình Khang, hảng xe đò và hệ thống nhà hàng khách sạn Vủng Tàu, mua bán á phiện… nên có đủ khả năng đáp ứng một số tiền khổng lồ như thế.

Tốc độ làm giàu của Lý Long Thân trong giai đoạn nầy nhanh đến chóng mặt, nhưng đã khôn khéo không để lại dấu vết của những cuộc làm ăn phi pháp. Tiền bạc quá nhiều, nên Lý Long Thân cũng có mưu kế chuyển tài sản ra ngoại quốc thông qua những công ty xuất nhập cảng của người Hoa trong Chợ Lớn, lợi dụng ngay cả viên phó tổng lãnh sự tên Hồng Cảnh Tùng của Đài Loan tại Sài Gòn.

D/- Lý Long Thân bán đứng Mã Tuyên : Những năm 1960, Mã Tuyên làm trưởng mười bang người Hoa trong Chợ Lớn, trong đó có những băng nhóm xã hội đen như nhóm Tam Hoàng do Hoàng Long làm thủ lãnh, băng nhóm của Tín Mã Nàm đã từng gây kinh hồn khiếp vía trong cộng đồng Hoa kiều nầy.

Quyền thế Mã Tuyên rất lớn và được anh em Tổng thống Ngô Đình Diệm tin cậy, đã từ Dinh Gia Long vào lánh nạn trong nhà Mã Tuyên đêm 1/11/1963.

Sau khi Đệ nhất Cộng hoà bị sụp đổ, Mã Tuyên bị cho là làm kinh tài cho gia đình Tổng thống Diệm, nên phải trốn chui trốn nhủi trước sự truy lùng của Hội Đồng Quân Nhân Cách Mạng.

Đến ngày 6/11/1963, Mã Tuyên trốn được vào nhà của Lý Long Thân. Mã Tuyên đã từng hợp tác với họ Lý trong việc mua bán á phiện, từng làm thủ lãnh 10 bang hội, nhưng nay đã hết thời nên họ Lý không dám bảo bọc sợ mang họa vào thân. Lý dùng lời lẻ ngọt ngào khuyên và đề nghị giúp Mã Tuyên trốn ngay tức khắc sang Nam Vang.

Đến 8 giờ tối hôm đó, khi Mã Tuyên ra khỏi nhà khoảng 300 mét thì bị cảnh sát chờ sẵn bắt đi.

Để tránh tiếng phản bạn và tránh những ánh mắt nghi ngờ trong giới người Hoa, nên ngày 26/11/1963 Lý Long Thân gởi đơn đến Đô trưởng Sài Gòn xin bảo lãnh cho Mã Tuyên được ra bịnh viện Grall chữa bịnh. Không ai biết cuộc vận động thế nào, nhưng đơn xin được chấp thuận. Tại bịnh viện Grall, cuộc thăm viếng giữa Mã Tuyên với Lý Long Thân chỉ kéo dài trong vòng vài ba phút vì Mã Tuyên nhất định không muốn thấy mặt Lý Long Thân. Thế là Mã Tuyên ra toà lãnh 3 năm tù. Tài sản bị tịch thu bán đấu giá, những đồng hương người Hoa mua lại và trao trả lại cho gia đình ông. Sau 1975, Mã Tuyên bị tù cải tạo 4 năm. Năm 1983 sang định cư ở Đài Bắc (Đài Loan). Tháng 2 năm 1992, Mã Tuyên cùng một phần gia đình trở về sống ở Sài Gòn và qua đời vào tháng 9 năm 1994, đuợc chôn tại nhị tỳ người Hoa.

E/- Cách dùng người của Lý Long Thân : Khác với truyền thống kinh doanh của người Hoa là đưa con cháu hoặc thân nhân vào giữ những vị trí then chốt trong bộ máy làm ăn, Lý Long Thân không làm như vậy. Ông thường nói “Kẻ nào biết rõ về ta, kẻ ấy thắng ta một nửa”. Do đó, họ Lý chủ trương tuyển dụng những tay chân thân tín ở ngoài dòng họ, nhất là chiêu mộ những người xuất sắc, có thực tài, có uy thế và khả năng làm được việc lớn, đã từng quen biết qua những vụ làm ăn.

Một trong những người đó là Châu Trần Tọa, đồng hương Phúc Kiến, là một thành viên của Quốc Dân Đảng thuộc loại gộc ở Đài Loan. Trần Tọa được chính quyền Việt Nam cho phép hoạt động trong chi bộ Quốc Dân Đảng của Trần Y Linh, bí thư của Đại sứ quán Trung hoa Dân Quốc (Đài Loan) ở Sài Gòn. Tọa đã có 4 lần qua Đài Loan mừng thọ của Tưởng Giới Thạch với tư cách khách mời.

Sau khi Mã Tuyên bị tù, Lý Long Thân bỏ tiền ra và vận động quyên góp 13 triệu đồng để bảo lãnh Châu Trần Tọa trám vào chức vụ “mại bản” (Compradore) tại ngân hàng Việt Nam Thương Tín mà Mã Tuyên đã giữ trước đó.

Ở mỗi công ty, nhà máy, cửa hàng, các ban bệ… Lý Long Thân đều đặt thêm tai mắt thân tín để giám sát mọi viêc. Lý không cho con cái tham gia công việc mà gởi hai con là Lee Poon Leung và Lee Sok Wah đến Đại học Kowloon (Đài Loan). Thời thế thay đổi, tay trắng khó làm nên sự nghiệp.

Một trong những lý do không cho con cái tham gia công việc làm ăn, là đến khi cần thiết thì không e ngại bán đứng người đã hết lòng chung lưng đâu cật gầy dựng sản nghiệp cho mình. Mã Tuyên là một ví dụ.

2/-  Tổng quát về Lý Long Thân

A/-  Vài nét về lý lịch : Người dân Sài Gòn-Chợ Lớn ít nhiều đã nghe tiếng về một thương gia người Hoa mà báo chí thường nhắc đến như một ông vua không ngai trong nền kinh tế miền Nam, đó là Lý Long Thân. Tìm hiểu về con người nầy hơi khó bởi vì ông ta cũng sống bình thường, khá giản dị và kín đáo.

Lý Long Thân sinh ngày 27/8/1918 tại Amoy tỉnh Phúc Kiến, Trung Hoa. Cha là Lý Ngọc, mẹ tên Trương Thị. Gia đình nông dân đông con, bữa đói bữa no, nên ngay từ nhỏ, Lý đã có khát vọng cho một cuộc đổi đời.

Năm 1938, lúc 20 tuổi, Lý và người bạn tên A Chảy đi làm thuê, góp tiền làm lộ phí, đến giữa năm đó thì họ có mặt ở Hải Phòng. Nhưng hải cảng nầy không phải là nơi dung thân của họ Lý. Hắn lại trốn lên tàu, làm thuê, mò đường vào Sài Gòn. Anh ta tìm đến bang hội Phúc Kiến ở Chợ Lớn để nhờ giúp đở.

Do mặt mày sáng sủa, ăn nói lễ độ, tay chân nhanh nhẹn, thu phục được tình cảm của Bang chủ, nên anh ta được giới thiệu vào làm việc tại một hiệu kim hoàng nổi tiếng là Kim Thành.

B/- Tay trắng làm nên sự nghiệp

– Phần hùn trong tiệm vàng Kim Thành : Lý Long Thân thông minh, sáng dạ, cần mẫn và chăm chỉ nên được chủ tiệm tin cậy. Do bặt thiệp, dễ mến, Lý sốt sắng chỉ mối, giúp đổi tiền, làm trung gian giữa khách hàng và chủ tiệm trong việc mua và bán vàng. Khách hàng là những người có địa vị, làm ăn lớn, giàu có, trúng mánh nhờ cờ bạc hoặc áp phe buôn bán. Qua trung gian ăn chặn, hưởng hoa hồng, nhờ thông minh, nhạy bén nắm bắt thời cơ khi giá vàng lên, xuống, trong 5 năm Lý đã có một số vốn khá to, bỏ tiền vào phần hùn của tiệm. Kim Thành là một tiệm mua bán vàng uy tín lớn ở Đông Nam Á, từ Sài Gòn, Hà Nội, Nam Vang (Phnom Penh) và Lào…

Vàng Kim Thành nổi tiếng với hình trái núi, độ vàng ròng tinh khiết 999.9 % nên được gọi là vàng 4 số 9. Một lượng vàng lá nặng 37.5 g, gồm 2 miếng rưởi. Hai miếng nặng 15g/miếng và 1 miếng nhỏ nặng 7.5g. Cả 3 lá được gói trong một bao giấy dầu hiệu Kim Thành.

– Mở công ty môi giới địa ốc Tong Yuan và Savico : Khi vốn đã lên tới bạc triệu, Lý bỏ Kim Thành, ra lập công ty môi giới địa ốc Tong Yuan. Nhờ kinh nghiệm môi giới, quen biết rộng rãi, việc làm ăn phát đạt thu về hàng vạn bạc mỗi tháng.

Năm 1943, Lý đem hết tiền mua cổ phần công ty SAVICO (Địa ốc thương cuộc) rồi mở mang sang việc xuất nhập cảng dựa trên quan hệ Hoa kiều Chợ Lớn với người Hoa Hồng Kông, Đài Loan và cả Hoa lục nữa, mà Lý là một mắt xích. Việc kinh doanh mang tầm vóc quốc tế.

3/-  Ông vua hai ngai

A/ Ngành dệt tơ sợi : Chính quyền Đệ nhất Cộng Hòa cấm người Hoa kinh doanh một số ngành nghề, ngay lập tức, Lý Long Thân xin nhập quốc tịch Việt Nam.

Vào tháng 3 năm 1959, Lý Long Thân ký quỹ một số tiền rất lớn để được giữ chức vụ Hoa Vụ Kinh Lý tại ngân hàng Việt Nam Thương Tín. Ở chức vụ nầy họ Lý chuyên trách thu hút đầu tư của các đại xì thẩu người Hoa, để thành lập hai công ty VINATEXCO (Việt Nam Vải Sợi Công Ty) và VINATEFINCO (Việt Nam Vải Sợi Hoàn Tất Công Ty). Vừa sản xuất, vừa kinh doanh xuất nhập cảng nên Lý Long Thân thao túng phần lớn thị trường vải sợi miền Nam.

Tại nhà kho ngay cầu Tham Lương, gần ngã tư Bảy Hiền, vật liệu và hoá chất phục vụ cho dệt nhuộm nhiều đến nổi cung cấp liên tục trong 3 năm không hết.

B/- Ngành sắt thép và máy móc : Lý Long Thân không ngừng phát triển kinh doanh, ngành nghề nào hái ra tiền thì chớp thời cơ nhảy vào hốt bạc. Từ dệt tơ sợi, nhảy sang sắt thép. Thành lập nhà máy cán thép VISACA. Đến năm 1974 nhà máy nầy có số vốn là 600 triệu đồng.

“Người cày có ruộng”. Nông thôn chuyển mình. Nắm bắt cơ hội, Lý Long Thân cho ra đời hàng chục công ty lớn nhỏ, nhập cảng ào ạt các loại máy móc nông nghiệp, ngư cụ và hàng tiêu dùng. Dưới tay họ Lý, 19 kho hàng và hàng chục cơ xưởng rải ra khắp Sài Gòn – Chợ Lớn. Bất cứ lúc nào, những nhà kho trong Phú Thọ Hoà cũng có sẵn hàng trăm chiếc máy cày hiệu Kohler, Kubota, máy bơm nước, máy phát điện nhỏ, máy đuôi tôm, nhập cảng từ Nhật Bản. Hàng loạt nhà kho chứa đầy phụ tùng các loại xe gắn máy, hàng tiêu dùng…

Để quản lý khối tài sản khổng lồ thuộc nhiều ngành nghề khác nhau, Lý Long Thân đã tạo ra những liên minh quyền lực chằng chịt dày đặc. Và Lý Long Thân đã trở thành ông vua hai ngai, ngành dệt vải và máy móc

4/- Vài nét về lịch sử thành phố Chợ Lớn

A/- Thành phố Chợ Lớn : Có hai việc cần phân biệt là thành phố Chợ Lớn và ngôi chợ mang tên Chợ Lớn, vì sau khi ngôi chợ đầu tiên bị cháy rụi, một ngôi chợ khác được xây dựng, mang tên Chợ Lớn Mới hay Chợ Bình Tây hoặc chợ Quách Đàm. Đó là ngôi chợ ngày nay trong thành phố Chợ Lớn.

Thành phố Chợ Lớn có đông người Hoa sinh sống, nằm ven kinh Tè, trải dài từ quận 5 và quận 6  ở Sài Gòn.

– Nguồn gốc : Năm 1778, những người Hoa chạy tránh chiến tranh giữa Tây Sơn và Nguyễn Ánh, từ Biên Hoà, Mỹ Tho, Hà Tiên về tập trung sinh sống tại khu vực nầy. Phần lớn là gốc Quảng Đông, Triều Châu, nhưng cũng có một số gốc Phúc Kiến, Hẹ, Quảng Tây từ cù lao Phố (Biên Hoà) cũng chạy về sống trong cộng đồng nầy.

Chợ Lớn được chính thức công nhận là Thành Phố Chợ Lớn ngày 6/6/1865. Trong thành phố có một ngôi chợ cũng mang tên Chợ Lớn.

Sau một vụ cháy, ngôi chợ đã từng nằm ngay nhà Bưu Điện Chợ Lớn ngày nay, bị thiêu rụi và sau đó, một ngôi chợ xây cất lên trong thành phố, gọi là Chợ Lớn Mới. Người Hoa sinh sống đông nhất ở quận 5 của thành phố Chợ Lớn.

– Chợ Lớn Mới hay Chợ Bình Tây : Năm 1927, một thương gia người Hoa là Quách Đàm mua một khu đất và bỏ tiền ra xây một ngôi chợ đồ sộ, xi măng cốt sắt, mặt tiền ngôi chợ nằm trên đường Tháp Mười, giữa đường Hải Thượng Lãn Ông (còn gọi là đường Khổng Tử) và đường Hậu Giang, quận 6.

Chợ Lớn Mới còn gọi là Chợ Bình Tây hoặc Chợ Quách Đàm, bên trong chợ có đặt một tượng đồng của Quách Đàm ngay ở cửa chính.

Kết luận

Rất nhiều người Việt gốc Hoa đã góp phần xây dựng nền kinh tế của Việt Nam Cộng Hòa, tuy nhiên trong thế giới người Hoa ở Chợ Lớn cũng có nhiều gian thương đã từng làm mưa làm gió trên thị trường, lủng đoạn nền kinh tế quốc gia mà chính quyền phải bó tay.

Thương gia người Hoa thường có một hệ thống chân rết bên dưới, chuyên thu mua gom hàng hoá, tích trữ, tạo khan hiếm giả tạo, làm cho giá cả tăng cao rồi tung hàng ra bán để hốt bạc. Đầu cơ tích trữ là cái mánh ruột của gian thương.

Việc lập pháp trường cát thời Nguyễn Cao Kỳ làm Chủ tịch Ủy Ban Hành Pháp TW, xử bắn Tạ Vinh chỉ là một đòn dằn mặt cảnh cáo, nhưng chưa chắc gì chấm dứt được đầu cơ tích trữ, vì hàng hoá phân tán rộng rãi trong hệ thống chân rết, không tập trung tại một nhà kho, thì làm sao mà lập biên bản tích trữ số lượng hàng hoá lớn cho được ?

Tạ Vinh, giám đốc công ty xuất nhập cảng Sui Hing, bị tòa án quân sự đặc biệt kết án tử hình về các tội lủng đoạn nền kinh tế, đầu cơ tích trữ, chuyển ngân bất hợp pháp và hối lộ.

Ngày 14/3/1966, lúc sáng sớm, Tạ Vinh (34 tuổi) bị xử bắn tại pháp trường cát trước cửa chợ Sài Gòn. Toán xạ thủ gồm 10 quân cảnh sử dụng súng carbine bắn vào ngực. Sau loạt đạn, Tạ Vinh quỵ xuống trong bộ đồ complet, cà vạt. Bà vợ cố vượt qua vòng kẻm gai để nhào đến bên chồng nhưng bị cảnh sát chận lại. Bên cạnh đó, có đặt một cái quan tài. Đương sự để lại vợ và 7 con. Tạ Vinh bị xử tử là Tạ Vinh thật, không phải tử tội bị thay thế bởi một người khác như dư luận loan truyền.

Lý Long Thân có một thành tích buôn bán phi pháp nhưng đã khôn khéo bạch hóa hồ sơ trở thành một công dân bình thường.

Rất may là Lý Long Thân nhanh chân dọt trước ngày 30/4/1975 nên không chịu cảnh tù tội như Mã Tuyên, phải gở 4 quyển lịch trong trại tù cải tạo vì là tư sản mại bản.

theo Trúc Giang – Minnesota ngày 13/6/2013