Cuộc Triệt Thoái Snoul

Tác giả : Nguyễn Văn Tín

Một sự kiện minh họa tài điều binh khiển tướng của anh tôi là cuộc triệt thoái Snoul. Sau khi liên quân Mỹ Việt xua quân qua Cam-Bốt đánh phá sào huyệt của Việt Cộng, rồi rút quân về sau 3 tháng tảo thanh, vào cuối tháng 6 năm 1970, đến đầu năm 1971, Trung Đoàn 8 thuộc Sư Đoàn 5 được phái trở lại Cam-Bốt trấn giữ cứ điểm Snoul. Vào lúc đó, anh tôi làm Tư Lệnh Sư Đoàn 5, dưới quyền Tướng Đỗ Cao Trí, Tư Lệnh Quân Đoàn III. Anh tôi cùng Tướng Trí có sẵn kếhoạch dùng Trung Đoàn 8 làm mồi nhử Việt Cộng xuất đầu lộ diện, với chủ lực quân phòng bị sẵn sẽ được tung vào tham chiến nếu Việt Cộng mắc mưu kế, tựa nhưkế Điện Biên Phủ của Pháp hay kế Khe Sanh của Mỹ, hay nữa tựa như kế anh tôi đã áp dụng hết sức thành công trong cuộc Hành Quân Đại Bàng 800 khi còn nắm Tư Lệnh Sư Đoàn 22, được Đại Tá Trịnh Tiếu tường thuật lại trong bài ông viết về "Cố Thiếu Tướng Nguyễn Văn Hiếu". Chẳng may tháng 2 năm đó, Tướng Trí bị tử nạn trực thăng và Tướng Nguyễn Văn Minh được cử thay thế. Đợi cho Tướng Trí tử nạn, Cộng quân mới bắt đầu tấn công cứ điểm Snoul. Anh tôi trình với Tướng Minh về kế hoạch nguyên thủy và lưu ý Tướng Minh cần rút Trung Đoàn 8 về ngay nếu không quyết tâm thực thi kế hoạch đó. Tướng Minh, dưới áp lực của viên cố vấn Mỹ chỉ lăm le muốn dùng pháo đài bay B-52 dội bom trải thảm tưới lên đầu địch quân, lừng khừng không chịu tung viện binh vào trận địa nghênh chiến.

Anh tôi nhất quyết không chịu làm theo ý kiến của cố vấn Mỹ, vì e-ngại binh sĩ mình bị chết lây bởi sức công phá bừa bãi của bom B-52, khi mà quân địch và quân ta quá gần nhau. Đến khi tình hình căng thẳng cho thấy Trung Đoàn 8 bị địch quân vây chặt, chắc chắn không cầm cự nổi nữa thì Tướng Minh phủi tay nói với anh tôi: "Anh làm gì thì làm đi!"

Tình hình quá gấp rút đến độ anh tôi phải lấy trực thăng đáp thẳng xuống trung tâm bộ chỉ huy Trung Đoàn đang khi Cộng quân đã tiến sát tới vòng đai cuối cùng của đồn binh, hầu đích thân ban hành khẩu lệnh về kế hoạch rút quân, chứ không còn xử dụng hệ thống điện đài hay điện thoại an toàn được nữa . Cử chỉ gan dạ của anh tôi đã tạo được lòng vững tin nơi binh lính, khiến cho cuộc rút quân phá vỡ vòng vây diễn hành trong trật tự và Trung Đoàn 8 trở về được trọn vẹn, mặc dù Cộng quân đã bố trí đặt các nút chận suốt dọc lộ trình rút quân từ Snoul về tới Lộc Ninh. Tổn thất Trung Đoàn phải gánh chịu được coi là khá nặng, mất khoảng một phần ba quân số, trong đó có Trung Đoàn Phó bị tử thương, khi xe bọc sắt bị trúng đạn B-40, về đến căn cứ Sư Đoàn mới tắt thở. Anh tôi nói sở dĩ con số lên cao như vậy là vì viên cố vấn Mỹ chơi xấu trả đũa không chịu đáp ứng lời yêu cầu của anh tôi cho thả bom B-52 dọc hai bên đường tháo lui, dọn đường cho việc rút quân. Thái độ cương trực của anh tôi đối với viên cố vấn Mỹ ỷ thế giàu mạnh muốn tiếm quyền chỉ huy cho thấy khí phách của một Tướng Việt Nam đặt an toàn của binh lính mình lên hàng đầu. Người hùng Trung Đoàn Phó bị tửtrận là thân phụ của một đứa học trò tôi. Tình cờ, đang khi tôi tới chia buồn với gia đình đứa học trò tại nhà trong một xóm bình dân nghèo nàn ở Gò Vấp thì thình lình Tư Lệnh Sư Đoàn 5, tức anh tôi, cũng đích thân tới phân ưu với giađình vị Trung Đoàn Phó của mình.

Phải là tướng cực giỏi mới có khả năng duy trì trật tự nơi đoàn binh đội tướng trong thế rút quân dưới lằn đạn vũ bão vây hãm của địch quân. Nếu không cừ thì sẽ gây nên tình trạng binh lính liệng súng mạnh ai nấy tháo chạy trong hỗn độn chen lấn đạp lên nhau mà chết, như chúng ta chứng kiến trong những vụ rút quân ở Hạ Lào, ở Pleiku và ở Đà-Nẵng. Vào lúc Quân Lực Việt Nam ta, dưới sự điều động của Bộ Tư lệnh Quân Đoàn I, thua trận ở Hạ Lào, tôi có hỏi anh tôi, lúc đó đang nắm Sư Đoàn 5, sao ta không đưa quân sang tiếp cứu, anh tôi trảlời: "Có ba sư đoàn dư sẵn đó, nhưng đâu có kế hoạch sẵn để mà dám tung quân vào!" Hồi đó, tôi có nghe nói, khi tình thế chiến trường Hạ Lào bắtđầu không ổn vì hai tiểu đoàn Biệt Động Quân trấn giữ trận địa phía bắc bị Cộng quân đánh bại ngay ở giai đoạn đầu của chiến dịch Lam Sơn 719, Tổng Thống Thiệu có ý định đưa Tướng Trí ra nắm Quân Đoàn I, thay thế Tướng Hoàng Xuân Lãm, vì Tướng Trí đã thành công trong chiến dịch tấn công qua Cam-Bốt. Tướng Trí ra điều kiện là phải trao cho anh tôi chức Tư Lệnh Quân Đoàn III thay ông thì ông ta mới chịu đi. Sự việc chưa ngã ngũ thì Tướng Trí, như đã nói ở phần trên, thình lình bị tử nạn trực thăng, Tướng Minh lên thay thế, và rồi xảy ra vụ Snoul...

Sau vụ rút quân kể là thành công này (Trung Đoàn 8 đã không bị xóa tên), anh tôi bị Tướng Minh bỏ rơi, phải ra Quốc Hội điều trần trong tư thế một tướng mang trọng tội thất trận. Anh tôi đã thành công trong việc làm sáng tỏ sự thật quân sự trước các dân biểu, nghị sĩ. Tuy vậy, cũng vẫn bị Tướng Minh, thừa cơ dùng dịp này củng cố ê-kíp riêng, sa thải cách chức Tư Lệnh Sư Đoàn 5 trả về BộTổng Tham Mưu. Cũng may, anh tôi liền được bổ nhiệm vào chức vụ Tư Lệnh Phó Quân Đoàn I, dưới quyền Tướng Hoàng Xuân Lãm, một chức vụ tuy cũng ngồi chơi xơi nước nhưng không nhàm chán bằng một ghế thanh tra nào đó!

Nguyễn Văn Tín
Nữu Ước tháng 9/1998